Ứng dụng tâm lý vượt qua sự trì hoãn

Để năng suất một cách hiệu quả, cần bỏ thói quen trì hoãn để hoàn thành những việc quan trọng. Con người chịu ảnh hưởng tâm lý, ta tìm hiểu về tâm lý để ứng dụng.

Hiệu ứng Zeigarnik

Trước hết, bạn trả lời câu hỏi dưới đây:

• Những việc nào bạn rất muốn làm, đã từng bỏ dang dở và chưa làm xong trong quá khứ cho đến hiện tại?

• Những việc nào bạn đã hoàn thành một cách suôn sẻ trong quá khứ?

Bạn thấy những việc nào bạn nhớ rõ hơn?

"Kết quả thí nghiệm của Zeigarnik cho thấy tỷ lệ những người bị gián đoạn khi đang thực hiện nhiệm vụ nhớ những gì họ đã làm cao gấp đôi so với những người hoàn thành nhiệm vụ trơn tru."

Ứng dụng trong các bộ phim tập truyền hình, đạo diễn để ta bức bối với những phần kết mỗi tập, và phải xem ngay khi tập sau lên sóng, khán giả nhớ kỹ các chi tiết nhỏ hơn.

tấm hình này tươi, năng lượng cho một ngày không trì hoãn chạy bộ

Hiệu ứng Zeigarnik mô tả hiện tượng tâm trí muốn ta hoàn thành những thứ đã bắt đầu.

Cảm giác day dứt khi bạn đang làm những việc khác, và chỉ tan biến khi bạn đã hoàn thành mục tiêu đó. Điều này giúp các thông tin trong trí nhớ ngắn hạn được nhắc lại nhiều lần, cải thiện được trí nhớ nhưng lại gây khó chịu, mất ngủ, khó tập trung.

Để tập trung hơn vào công việc, hay ngủ ngon hơn để tâm lý thoải mái hơn, hãy liệt kê ra những việc đang dang dở mà bạn đang muốn làm, đánh giá thời gian cần để hoàn thiện những việc đó. Sau đó giải quyết từng việc đến khi hoàn thành.

Áp dụng Zeigarnik với checklist

Nhớ kỹ hơn những việc cần làm.

Hằng ngày khi thấy những đầu việc khá nhiều, để tránh quên và đảm bảo tôi có kế hoạch cho những việc đưa ra. Tôi sẽ tạo riêng 1 folder cho những việc, và viết vài điều gì đó vào 1 ghi chú riêng, hoặc đơn giản là những đường dẫn nguồn liên quan đến chủ đề đó mà tôi tìm được nhanh trong vài phút.

Chi tiết hơn, tôi có thể lựa chọn phần nào đơn giản nhất, có thể phần đầu - giữa - đuôi, để bắt đầu, rồi đưa ra danh sách các mục mà tôi sẽ thực hiện. Vậy là tôi vừa có kế hoạch cho từng việc, và bị ám ảnh rằng đang có việc A, bài tập B, nghiên cứu C chưa được hoàn thành.

Tối trước khi ngủ và sáng khi mở mắt, tôi sẽ nhớ đến những việc dang dở đang chờ tôi ở đó. Thúc đẩy tôi sớm phải hoàn thành nó.

Kế hoạch cũng giúp tôi biết mình nên làm gì và sẽ đạt được gì khi hoàn thành việc đó. Tôi cũng có thể chia nhỏ thành các thành công nhỏ tại mỗi mục, để vừa nhớ, có lộ trình mà không bị quá mất ngủ vì khó chịu chưa làm xong.

“Hiệu ứng Zeigarnik dạy chúng ta rằng, một vũ khí để đánh bại sự trì hoãn là hãy bắt đầu ở đâu đó… Ở bất kỳ đâu.”

Đánh giá đúng năng lực

We always overestimate the change that will occur in the next two years and underestimate the change that will occur in the next ten. Don’t let yourself be lulled into inaction. - Bill Gates

Tạm dịch: Chúng ta luôn đánh giá quá cao sự thay đổi sẽ xảy ra trong hai năm tới và đánh giá thấp sự thay đổi sẽ xảy ra trong mười năm tới. Đừng để bản thân bị lãng quên trong tình trạng không hành động.

Chúng ta sẽ không hoàn thành hết tất cả việc ta phải hay muốn làm.

Sức người có giới hạn. Càng né các việc khó nhằn, thực hiện các việc khác khiến ta không còn ý tưởng, sức sống để làm việc quan trọng.

Trì hoãn xuất phát từ những việc quan trọng nhưng không khẩn cấp, với nhiều khó khăn khiến bạn không thể thực hiện nhanh chóng, và bạn ngại bắt đầu.

Eat that frog

"Mark Twain từng nói rằng nếu việc đầu tiên mỗi ngày bạn làm là ăn một con ếch còn sống, bạn sẽ thấy cả ngày hôm đó không có gì đáng sợ hơn nữa."

“Eat that frog với 3 bước thực hiện hằng ngày:

1. Xác định “con ếch” (việc khó nhất, phức tạp nhất, đáng sợ mà bạn muốn né tránh).

2. Ăn “con ếch” ấy ngay và luôn (Eat that frog).

3. Tận hưởng ngày tuyệt vời của bạn!”

Mỗi ngày khi thức dậy hoặc chuẩn bị đêm hôm trước, lựa "duy nhất" một con ếch, "deep work" trong 1-4 tiếng thuộc khung giờ sáng (tốt nhất) hoặc tối nếu bạn là cú đêm, đảm bảo thời gian đó bạn có thể tập trung để ăn con ếch đó xong.

Năng suất một cách hiệu quả

Ít nhất có một việc quan trọng hoàn thành

Hằng ngày tôi ăn một con ếch, có thể là con ếch khó ưa đã được hoàn thiện 70-80% qua nhiều ngày "ám ảnh" vì Zeigarnik, có thể là một con ếch xấu xí và cấp bách.

Thay vì thực hiện các việc dễ dàng để tạo tinh thần tích cực với thành công nhỏ. Hãy dành thời gian năng lượng cao nhất cho con ếch kinh tởm nhất, hoặc ít nhất chia con ếch đó ra thành những mẫu thịt ếch mà bạn phải ăn hằng ngày (cho những việc mà không thể chỉ hoàn thành trong 1 ngày).

Vì năng lượng của bạn không ổn định trong 8 tiếng làm việc, hãy tập trung cho việc cần làm nhất.

Tôi làm được nhiều thứ hơn, bằng cách "luôn hành động" để nó dang dở, ám ảnh tôi, bước chân vào đó, đặt lịch ở đó, và chọn nó là "con ếch đáng sợ" vào một ngày nào đó để nuốt chửng.

#wotn4 #day5

Bài viết thuộc thử thách viết 30 ngày của khóa học Writing On The Net.