Trực giác và quyết định

Cuộc đời bạn được lập trình với một chuỗi của quyết định. Nếu bạn đang hỏi điều gì ảnh hưởng đến quyết định của bạn? Hoặc đang đối diện với câu hỏi: Tại sao bạn lại làm vậy? Đây là bài viết cho bạn!

Trực giác và bản năng

"Intuition is that feeling in your gut when you instinctively know that something you are doing is right or wrong. Or it’s that moment when you sense kindness, or fear, in another’s face. You don’t know why you feel that way; it’s just a hunch."

Tạm dịch “Trực giác là cảm giác bên trong bạn khi bạn biết một cách bản năng (hay tự nhiên) rằng điều gì đó bạn đang làm đúng hay là sai. Hoặc nó là khoảnh khắc khi bạn cảm nhận sự tử tế, nổi sợ, hoặc những cảm xúc khác. Bạn không hiểu tại sao bạn lại cảm giác như vậy, như một dạng linh cảm.”

Trong khi "trực giác" được định nghĩa là đến từ các kiến thức mà không dựa vào bất cứ lý do hay kết luận, khác với bản năng.

According to Merriam-Webster, instinct is “a largely inheritable and unalterable tendency of an organism to make a complex and specific response to environmental stimuli without involving reason.”

Theo Merriam-Webster, Bản năng là tích luỹ những việc có xu hướng được thừa hưởng và thay thế của cơ thể để tạo ra sự phản ứng phức tạp và cụ thể đến những tác động mà không có lý do.

Con người với các bản năng sinh tồn như dễ chú ý vào những sự biến đổi, chuyển động.... do trong quá trình tiếp xúc với các sự vật nguy hiểm trong rừng hoặc những nguy hiểm bất ngờ, ai thích ứng và có những bản năng này sẽ tồn tại và duy trì, dẫn đến sự kế thừa bản năng đó cho các thế hệ đến nay.

Bản năng sự kết hợp của một quá trình phức tạp và "sâu", bản năng là bẩm sinh, mang tính kế thừa và được lập trình vào các nơ ron não như kết quả của hàng triệu năm hình thành và phát triển.

Trực giác và logic

Logic mang tính phân tích - sự xem xét hợp lý của một vấn đề, đưa ra các yếu tố, điều kiện và được lập trình, như cấu trúc Nếu… thì….

Như trí tuệ nhân tạo, khi bạn đưa đủ kiến thức và các điều kiện, “hàm” thì việc của máy tính là đưa ra quyết định. Tuy vậy, một số trường hợp quyết định dựa trên logic sẽ không được thoả đáng cho con người, ví dụ, bác sĩ cần đưa ra một quyết định có phẩu thuật cứu sống một bệnh nhân 70 tuổi với khả năng thành công rất thấp, chi phí lại rất cao. Liệu với sự lập trình không chút tính người (với sự phân tích dựa theo các yếu tố khác) thì trí tuệ nhân tạo sẽ đưa ra quyết định nào?

Do đó mà trí tuệ nhân tạo không thể thay thế con người, vì nó không sống như con người, sống cho con người.

Nó không sống!

Tại sao mỗi người ra quyết định khác nhau

Với tình huống tôi đề cập ở trên, mỗi người, mỗi thời điểm, hoàn cảnh sẽ cho ra quyết định khác nhau. Nhưng không phải chỉ dựa theo tính logic.

Bạn chắc hẳn sẽ luôn được hỏi:

• Tại sao bạn làm vậy?

• Sao bạn không làm như này?

• Nếu tôi là bạn tôi sẽ chọn như này

• Như thế này mới là tốt…

Hoặc trong chính bạn, cũng tự đặt câu hỏi và đắn đo, nhưng bạn sẽ luôn cảm nhận một điều gì đó thôi thúc đưa bạn đến quyết định đó.

Tôi “tự nhiên” cảm thấy thân thuộc vào một điều gì đó, cảm giác muốn làm gì đó, và quyết tâm vì một điều gì đó. Khi tung đồng xu để quyết định, tôi quy định mặt này là quyết định A, mặt kia là quyết định B. Câu trả lời sẽ có khi ta bắt đầu tung đồng xu.

Trong tôi có một điều thôi thúc để đưa đến quyết định đó.

“Định mệnh” là một chuỗi “quyết định”

Mỗi quyết định góp phần tạo ra cuộc đời của mỗi người với những hành trình và trải nghiệm khác nhau

Cùng một gia đình, môi trường sống, chung một hệ giao dục, khi được tiếp nhận một thông tin, nhưng mỗi người lại ấn tượng với một từ khoá khác nhau. Dẫn đến mối quan tâm khác nhau, sự nghiệp và cuộc sống khác nhau từ đó.

Với quá nhiều thứ gọi là bản năng “luôn lựa chọn những điều an toàn và tốt đẹp”, hay logic với những kết quả dễ nhìn thấy với các điều kiện đang có. Con người dần lý trí hoá, không lắng nghe vào trực giác của mình như lúc mới sinh ra.

“Loài vật sống nhiều bằng trực giác vì bộ não chưa phát triển như người” - Muôn kiếp nhân sinh

Cảm nhận nhiều hơn, suy nghĩ ít đi

Gần đây tôi thấy cuộc sống của mình đang dần hiện ra với những trải nghiệm mà tôi cảm thấy thực sự thoải mái, tôi nghĩ một số thói quen đã giúp tôi vượt qua cái giai đoạn cứ phải đi theo lịch trình hoặc lựa chọn theo những “nấc thang danh vọng mặc định”

Tôi thiền định, sau giờ hành chính, tôi tách mình ra khỏi công việc, quan sát mình trong lúc vẽ tranh, chơi piano và tập luyện yoga. Nói chuyện với bản thân, tôi chú ý và xem xét những cảm xúc, ước mơ của mình.

Thay vì suy nghĩ thiệt hơn, mỗi hành trình đều cho tôi những cảm nhận, về tôi, về người, về đời,…

Hướng về thiên nhiên hoặc “querencia” (đề cập ở blog 1) để cho bản thân một cảm giác an toàn mà có thể thấy rõ được bản chất cái tôi, cảm nhận nhiều hơn về bên trong mình, tôi có thể hiểu được những thứ đang diễn ra bên ngoài.

Tin bản thân mình và tin những thứ bên ngoài đang làm đúng những việc cần làm và sẽ đến những nơi cần đến!

Mọi quyết định sẽ là của bạn, sẽ không có đúng, có sai!

---

#wotn4 #day1

Bài viết thuộc thử thách viết 30 ngày của khóa học Writing On The Net.